Is het al tijd voor bier

Toegegeven: het is niet een vraag die de wereld zal veranderen, maar wel een vraag die op ieders lippen ligt. En het antwoord op de vraag ‘Is het al tijd voor bier?’ is, door de eeuwen heen, op verschillende manieren beantwoord. Graag nemen we je mee op een kleine geschiedenisreis, met een smakelijk glas bier erbij!

Bier bij het ontbijt - en als ontbijt

De vraag ‘Is het al tijd voor bier?’ was enkele eeuwen geleden een onnodige vraag: het was altijd tijd voor bier. Sterker nog, bier gold simpelweg als voedingsmiddel. De uitdrukking “een glas bier staat gelijk aan een bruine boterham met kaas” is niet zomaar uit de lucht komen vallen!

Wie bijvoorbeeld in het Amsterdam van de zestiende, zeventiende of achttiende eeuw de vraag stelde ‘Is het al tijd voor bier?’ deed dat al voor het ontbijt. In een artikel over Amsterdamse Tafelmanieren dat onlangs verscheen wordt gemeld dat de Amsterdammer placht te ontbijten met haring en bier. Aan borden of bestek deed men amper, overigens. Niet alleen is haring en bier een fijne combinatie: het bier bevatte, zeker in die tijd, veel onvergiste suikers die uit het graan afkomstig waren. En suiker is een belangrijke brandstof voor het menselijk lichaam: tel uit je winst!

‘Is het al tijd voor bier?’ werd zeker vaker op de dag gesteld in die tijd. Want ook bij het middageten – dat toen de hoofdmaaltijd van de dag was – en het avondeten schonk men bier als begeleidende drank. Niet omdat je ziek zou worden van het water – het stadwater raakte pas in de negentiende eeuw zodanig bezoedeld dat het drinken ervan onverstandig was – maar omdat het extra voedingsstoffen bevatte.

Engeland

In Londen bestaan nog drie pubs die de aloude traditie van ‘the morning pint’ in stand houden. Zie het artikel "When Londen's pubs were full at 7 PM”, waarin dat historische feit mooi wordt beschreven. Deels openen die pubs zo vroeg om mensen die uit de nachtdienst komen te bedienen, maar bier was een eeuw geleden gewoon nog onderdeel van het ontbijt. Tot op de dag van vandaag is het bepaalde beroepsgroepen via hun CAO toegestaan om bier bij het ontbijt te drinken: vooral bouwvakkers en sjouwers. Voor hen is het deels traditie, en vooral de traditie van de extra voedingsstoffen, die dat mogelijk maakt.

Je vindt deze pubs (en alle pubs die voorheen ook zo vroeg openden) verder vaak in de buurt van een markt. Hier werden al bij het ochtendgloren deals gemaakt en zaken beklonken – daar moest dan wel een pub voor open zijn. De vraag ‘Is het al tijd voor bier?’ was net zo onzinnig als de vraag ‘Zullen we adem halen?’. De dorstige marktkooplui, hun personeel en klandizie zag een pint bier om zeven uur in de ochtend meer als een bier bij de lunch. Zo ging dat toen!

Alcoholvrij bier

Wie vandaag de vraag stelt ‘Is het al tijd voor bier?’ krijgt soms het antwoord ‘dat het zeker ergens vijf uur is’. En wat we bedoelen met ‘de vijf is in de klok’ is dat het lang gebruikelijk was om na het werk even een glas bier te gaan drinken in je stamcafé. Je kwam van het werk en was op weg naar huis, moeder de vrouw en de warme prak: even bijpraten met je vrienden en bekenden in de kroeg! Internet was er niet en het meest verse nieuws hoorde je aan de toog. Overdag dronk je misschien een glas bier bij de lunch, maar zeker in de jaren tachtig werd dat steeds minder gebruikelijk. Werken met een slok op, dat doen we natuurlijk niet meer.

Een ander antwoord op de vraag ‘Is het al tijd voor bier?’ is: jazeker! Nu er een rijke, kwalitatieve en gevarieerde hoeveelheid alcoholvrije bieren verkrijgbaar is, kun je zonder probleem bier drinken bij de lunch, in de middag en wat ons betreft bij het ontbijt. Het is, dat willen we maar zeggen, altijd tijd voor bier – maar er hoeft niet altijd alcohol in te zitten! 

Deze blog is copyright van Dare to Drink Different en mag niet worden hergebruikt.