Terugblik op bierjaar 2024

Nog even, en het eerste kwart van deze eeuw zit erop! Dat is natuurlijk pas aan het eind van 2025, maar toch: dat jaar staat voor de deur. Tijd om eens terug te kijken naar wat er in 2024 is gebeurd, op biergebied. Het is een veelbewogen jaar geweest, en de verwachting is dat 2025 net zo veelbewogen zal zijn….

Accijnsverhoging

Dit jaar begon met een stevige accijnsverhoging op alcohol. Waar de regering eerst een verhoging van 16% voor ogen had, werd dat na overleg met de branche teruggebracht naar rond de 8%. Belangrijker: vanaf die datum werd de accijns gekoppeld aan het alcoholpercentage, waar dat vroeger gekoppeld was aan vier schalen die het Plato-gehalte aangaven. Dat Plato gehalte geeft aan hoeveel vergistbare suikers zich in de vloeistof bevinden en alcohol kunnen worden.

Het gevolg? Bieren met een hoger alcoholpercentage dan 5% per volume, werden in verhouding fors duurder. Het zijn uitgerekend kleinere, meestal onafhankelijke, brouwerijen die dit soort genietbieren op de markt brengen. In de volksmond worden dezen bieren ook wel craft-bieren genoemd. Het zijn genietbieren, die de afgelopen jaren het bierlandschap enorm hebben doen veranderen. Het heeft het leven voor dit soort creatieve brouwerijen een heel stuk lastiger gemaakt.

Ook ging de verbruiksbelasting omhoog: die wordt onder andere geheven op frisdranken, maar ook op alcoholvrij en -arm. Ook deze werden hierdoor significant duurder. Voor veel mensen een onbegrijpelijke beslissing, omdat de regering juist alcoholmatiging propageert, en dus blij zou moeten zijn met het groeiende aanbod alcoholvrije en -arme bieren. Ook hier: steeds vaker worden deze bieren gebrouwen door kleinere, meestal onafhankelijke, brouwerijen die het bierlandschap verrijken. Het is te hopen dat de regering inziet dat dit een onverstandige keuze is geweest, en dit zo snel mogelijk terugdraait.

Aantal brouwerijen

Het aantal brouwerijen is in 2024 voor het eerst in jaren afgenomen, in plaats van gegroeid. Enkele tientallen brouwerijen sloten de deur: hun verkoop stagneerde doordat consumenten minder bier dronken, en omdat ze in financiële problemen kwamen. Veel brouwerijen kregen geen of heel weinig steun tijdens Covid, en zijn de financiële klappen daarvan niet te bovengekomen. Brouwerijen die wel steun kregen konden soms niet meer aan hun verplichtingen voldoen. Heel jammer, omdat dee creatieve ondernemers het bierlandschap juist zo leuk en gevarieerd aan het maken waren!

Consumptie

Dit jaar zien we de consumptie van bier fors afnemen. Dat zien wij niet allen, ook bij onze Zuiderburen wordt er minder bier gedronken. Een en ander houdt natuurlijk verband met de prijsstijgingen (mede als gevolg van de accijnsverhoging), die voor een groot deel worden veroorzaakt door de gestegen kosten van grondstoffen. Alles is duurder geworden, maar bier zeker. En de consument kan een euro maar een keer uitgeven…

Wel zien we interessante verschillen. De consumptie van pils, ’s wereld meest populaire biersoort, is al jaren dalende. De consumptie van alcoholvrij en – arm bier is over het geheel ook iets aan het dalen, maar juist de alcoholvrije en -arme bieren van kleinere, meestal onafhankelijke brouwerijen blijft stijgen. Ook bieren van een ander type dan pils groeien, maar het tempo is wel lager en erg afhankelijk van de biersoort.

2025

Wat verwachten we voor het komende jaar? Nou, meer van hetzelfde. Er zullen nog een aantal kleinere brouwerijen de deur sluiten, omdat ze het simpelweg niet langer kunnen bolwerken. Hoe jammer het ook is dat ondernemers er niet in slagen hun bedrijf in de lucht te houden, het betekent niet dat de markt er enorm door zal veranderen. De consument kiest nog steeds meer en meer voor ‘niet gieten maar genieten’, en zal dus vooral ander bier dan pils drinken. Goed nieuws voor de brouwers die dat soort genietbieren maken!

Verder kunnen we alleen maar hopen dat de regering de verbruiksbelasting afschaft voor alcoholvrij en -arm bier. Juist hier kiest de bierliefhebber graag voor de smaakrijke creaties van kleinere, meestal onafhankelijke brouwerijen en die verdienen alle steun.